Krzysztof Szulborski
Poradnik Restauratora, grudzień nr 12 (172) / 2013
Zbliżają się Święta Bożego Narodzenia, a wraz z nimi nachodzi nas apetyt na tradycyjne dania wigilijne. Firmy cateringowe już w listopadzie powinny opracować menu na potrzeby imprez zintegrowanych oraz dla klienta detalicznego. Istotną rolę w komponowaniu oferty jest wyszczególnienie potraw ze wszystkich zakamarków Polski, by każdy mógł odnaleźć smaki swojego dzieciństwa.
W dzisiejszych czasach podczas Wieczerzy mazurskiej możemy skosztować śląskiej Zupy migdałowej, a góralskie Moskole mogą gościć na kaszubskich stołach i nikogo to już nie zadziwia. Jest to naturalne zjawisko, które zrodziło się za sprawą migracji i tworzeniu się wielokulturowych rodzin. Polska Wigilia od zawsze była różnorodna, a jedynym łącznikiem wszystkich dań był brak obecności mięsa. Oprócz tej zasady panuje dowolność uzależniona od zamożności i walorów geograficznych regionu, a także wpływów ze strony sąsiadujących państw.
POMORZE i KASZUBY – Wigilia w tym regionie obfituje w ryby, zarówno słono jak i słodko wodne. Dodatkowo, nieodłącznym elementem wielu potraw są suszone owoce i grzyby oraz typowe zupy: rybna i owocowa.
ŚLĄSK – Tradycja Śląska nakazywała, by stół był suto zastawiony. W menu możemy odnaleźć dania na bazie ziemniaków, kapusty i grzybów. Wśród charakterystycznych dań wymienia się zupę migdałową oraz Moczkę, a także Siemieniotkę.
PODLASIE – Strona kulinarna Wigilii na Podlasiu charakteryzuje się wpływami z kresów wschodnich (Białoruś, Ukraina). Do tradycyjnych potraw należą głównie Kutia oraz kisiel z mąki owsianej. Wśród zup panuje barszcz postny z grzybami, a z dań głównych wyszczególnia się smażoną rybę i kluski z makiem, a także kartacze.
MAŁOPOLSKA – W tym regionie Polski, wśród tradycyjnych potraw wigilijnych, na uwagę zasługują Knysze, czyli zapiekane bułki pszenne z nadzieniem. Dodatkowo popularne są tu pierogi z nadzieniem owocowym, kulebiak oraz biały barszcz.
KUJAWY – Cechą charakterystyczną Wigilii kujawskiej był dostatek. Wśród głównych składników wymienić można groch, fasolę oraz kapustę, a także mak, jabłka i śledzie. Serwuje się tutaj zupę z jabłek i gruszek z dodatkiem klusek z mąki żytniej.
WIELKOPOLSKA I POZNAŃ – Wśród tradycyjnych potraw tego regionu, głównie podaje się zupę z konopi, pierogi z grzybami oraz groch z kapustą. Dodatkowo, do większości potraw podawane są ziemniaki.
GÓRY i PODHALE – Tradycją góralską jest skromny stosunek do Świąt Bożego Narodzenia. Dania sporządza się głównie na bazie Oscypka i Bundzu oraz ziemniaków. Najczęściej podawane są Bukty (kopytka) oraz Moskole (podpłomyki z gotowanych ziemniaków),a także postną Kwaśnicę (kapuśniak).
WARMIA I MAZURY– Stół wigilijny w tym regionie Polski również przejawia wiele wpływów z kresów wschodnich. Najczęściej sporządzane dania to pierogi, zupy z suszu owocowego oraz barszcz z uszkami. Nieodłącznym elementem jest także karp oraz inne ryby słodkowodne.
Święta Bożego Narodzenia kojarzą się przede wszystkim z bogactwem na stołach, z wyjątkowymi zapachami, niepowtarzalnymi smakami. Jednak gdzie nie spojrzeć, w kuchnię którego regionu Polski się nie zagłębiać zawsze na wigilijnym stole spotkamy ryby, te które są tu dostępne. Przy ich przygotowywaniu, zwłaszcza jako jednego z dwunastu świątecznych dań, każdy kucharz powinien postarać się umiejętnie połączyć tradycyjne smaki z tym, co podsuwa mu wyobraźnia. Święta Bożego Narodzenia to jednak przede wszystkim okres kojarzący się z pierogami, które są konsumowane w niezliczonych ilościach pod wieloma postaciami. Warto być może wypróbować przepis Krzysztofa Gradzewicza na drożdżowe pierożki smażone na głębokim tłuszczu. Mogą okazać się prawdziwym hitem tych Świąt!
Zróżnicowanie oferty pomaga dotrzeć do każdego Klienta. Należy zadbać, aby przy wigilijnym stole każdy mógł poczuć magię Świąt, nie zapominając przy tym o swoich regionalnych tradycjach, godnie je prezentując.